Pomniki przyrody na terenie gminy
Na terenie Gminy Środa Śląska znajdują się 3 pomniki przyrody ożywionej (drzewa) oraz jeden przyrody nieożywionej (głaz).
1. Pomnik przyrody dąb o nazwie „Bartek” rośnie na terenie leśnym (oddział 129a Nadleśnictwa Miękinia) w pobliżu Szczepanowa, ok. 350 m na prawo (na wschód) od głównej drogi prowadzącej ze Szczepanowa do wsi Brodno, Zakrzów. Rośnie na terenie działki oznaczonej ewidencyjnie numerem 1052/115 AM – 4 obręb Szczepanów, gmina Środa Śląska. Bartek” mierzy w obwodzie 586 cm (wg rejestru RDOŚ 594 cm), wysokość drzewa 34 metry. Nadzór nad pomnikiem przyrody sprawuje Burmistrz Środy Śląskiej. Decyzja nr 30/74 w sprawie uznania za pomnik przyrody drzewa z gatunku dąb szypułkowy (Quercus robus) została wydana przez Urząd Województwa Wrocławskiego w dniu 24 kwietnia 1974 r. „Bartek” ze Szczepanowa oprócz typowej tabliczki z godłem posiada drugą, świadczącą o pobraniu jego materiału genetycznego do przechowywania w Leśnym Banku Genów.
GPS N 51°12′34.25″, E 16°37′11.46″
2. Cis pospolity Taxus baccata L drzewo pomnikowe rosnące na terenie gminy Środa Śląska – znajduje się w miejscowości Cesarzowice, w ogrodzie przydomowym (posesja nr 77), przy zabudowaniach pofolwarcznych w zachodniej części wsi, pomnik rośnie na terenie działki oznaczonej ewidencyjnie numerem 69/50 AM – 2 obręb Cesarowice, nadzór nad pomnikiem sprawuje Burmistrz Środy Śląskiej. Pomnikowy cis mierzy w obwodzie 174 cm, wysokość okazu 15 m. Cis pospolity został ustanowiony pomnikiem przyrody Decyzją Nr 20/64 wydaną przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu Nr RL.III-11b/185/64 w dniu 1 stycznia 1964r.
GPS N 51°06′23.2″, E 16°33′40.7″ .
3. Głaz narzutowy pomnik przyrody o nazwie „Chwalimir”, położony jest na terenie Nadleśnictwa Miękinia – Leśnictwo Chwalimierz oddział 322d, usytuowany jest na terenie działki oznaczonej ewidencyjnie numerem 382/322 obręb Kulin, gmina Środa Śląska. Nadzór nad pomnikiem przyrody sprawują Lasy Państwowe Nadleśnictwo Miękinia. Głaz „Chwalimir” został ustanowiony pomnikiem przyrody Uchwałą NR V/24/24 Rady Miejskiej w Środzie Śląskiej z dnia 26 czerwca 2024 r. Wymiary głazu podane w Uchwale to: obwód – 9 m, średnica – 2,4-2,6 m i wysokość – 1 m. Materiałem budującym eratyk jest szwedzki granit pegmatytowy. Jest bardzo trudny do odnalezienia, zlokalizowany jest z dala od zabudowań i dróg jezdnych, na szczęście dość blisko (kilkanaście metrów na zachód) od szerokiego leśnego duktu. Jedynym punktem orientacyjnym jest pobliska, bardzo charakterystyczna pętla wspomnianej w poprzednim zdaniu leśnej drogi i stojący kilkanaście metrów od narzutniaka paśnik dla leśnej zwierzyny (niewidoczny z drogi w okresie wegetacyjnym).
GPS N 51°07’18.5” , E 16°37’28.9”
4. Platan klonolistny Platanus acerifolia rośnie na terenie działki oznaczonej ewidencyjnie numerem 69/81 AM 2 obręb Cesarzowice gm Środa Śląska. Uchwała nr IX/34/24 w sprawie ustanowienia pomnikiem przyrody platana o nazwie własnej „Cesarz” została podjęta przez Radę Miejską w Środzie Śląskiej w dniu 28 sierpnia 2024r. Pojedyncze drzewo gatunku platan klonolistny Platanus × acerifolia o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 130cm wynoszącym 835 cm, wysokość 24 m. Pień sędziwego i potężnego drzewa ma ubytki i wypróchnienia, ale to wszystko “chowa” się przed jego ogromem. Koronę “Cesarza” tworzy duża liczba ogromnych konarów i gałęzi, a jej rozpiętość budzi wielki podziw. Pomimo tego, “Cesarz” trzyma się żwawo, rozsławiając wioskę swoim majestatem.
